تپش قلب یکی از حالت‌های رایج است که ممکن است افراد در حالت استراحت نیز تجربه کنند.این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که قلب به‌صورت غیرمعمول سریع‌تر یا قوی‌تر از حالت عادی می‌تپد و می‌تواند احساس نگرانی و اضطراب در فرد ایجاد کند.هرچند که بیشتر موارد تپش قلب خطرناک نیستند، اما ممکن است نشانه‌ای از یک مشکل جدی‌تر در سیستم قلبی‌عروقی یا سایر سیستم‌های بدن باشند.در این مقاله، به بررسی پنج علت رایج تپش قلب در حالت استراحت و سه روش ساده و خانگی برای کاهش آن خواهیم پرداخت.
1.اضطراب و استرس
اضطراب و استرس از جمله شایع‌ترین علل تپش قلب در حالت استراحت هستند.وقتی افراد با شرایط استرس‌زا مواجه می‌شوند، بدن به‌صورت خودکار وارد حالت “جنگ یا گریز” می‌شود که می‌تواند باعث افزایش ضربان قلب گردد.در این حالت، هورمون‌های استرس مانند آدرنالین ترشح می‌شوند که بر سیستم عصبی سمپاتیک تأثیر می‌گذارند و قلب را تحریک به تپیدن سریع‌تر می‌کنند.
در برخی موارد، حتی در حالت استراحت کامل، اگر فرد دچار نگرانی‌های مداوم یا اضطراب مزمن باشد، ممکن است تپش قلب را تجربه کند.افرادی که از اختلالات اضطرابی رنج می‌برند، معمولاً با چنین علائمی مواجه می‌شوند و ممکن است این وضعیت در طول روز یا حتی شب‌ها نیز ادامه یابد.
2.کافئین و مواد محرک
کافئین یکی از شناخته‌شده‌ترین موادی است که باعث افزایش ضربان قلب می‌شود.مصرف بیش از حد قهوه، چای یا نوشیدنی‌های انرژی‌زا که حاوی کافئین هستند، می‌تواند باعث تحریک سیستم عصبی مرکزی و افزایش تپش قلب شود.علاوه بر کافئین، مواد محرک دیگری مانند نیکوتین (موجود در سیگار) و برخی داروها (مثل داروهای ضداحتقان یا داروهای حاوی سودافدرین) نیز می‌توانند باعث تپش قلب شوند.
افرادی که به کافئین یا مواد محرک حساس هستند، حتی با مصرف مقدار کمی از این مواد ممکن است دچار تپش قلب شوند.در چنین مواردی، کاهش مصرف یا حذف کامل این مواد از رژیم غذایی می‌تواند کمک‌کننده باشد.
3.کم‌خونی
کم‌خونی یا آنمی وضعیتی است که در آن تعداد گلبول‌های قرمز خون یا سطح هموگلوبین کاهش می‌یابد و این موضوع منجر به کاهش میزان اکسیژن حمل‌شده به بافت‌های بدن می‌شود.وقتی بدن اکسیژن کافی دریافت نکند، قلب برای جبران این کمبود تلاش می‌کند تا خون بیشتری پمپاژ کند که این موضوع می‌تواند منجر به تپش قلب حتی در حالت استراحت شود.
افرادی که دچار کم‌خونی هستند، علاوه بر تپش قلب، ممکن است علائمی مانند خستگی، ضعف، سردرد و رنگ‌پریدگی را نیز تجربه کنند.مصرف مکمل‌های آهن و داشتن رژیم غذایی غنی از آهن می‌تواند به بهبود این وضعیت کمک کند.
4.پرکاری تیروئید
پرکاری تیروئید یکی از اختلالات شایع غده تیروئید است که می‌تواند باعث تپش قلب شود.در این حالت، غده تیروئید بیش از حد طبیعی هورمون‌های تیروئیدی تولید می‌کند و این هورمون‌ها سرعت متابولیسم بدن را افزایش می‌دهند.نتیجه این افزایش متابولیسم، تحریک سیستم عصبی و افزایش ضربان قلب است.
افرادی که از پرکاری تیروئید رنج می‌برند، علاوه بر تپش قلب، ممکن است با علائمی مانند کاهش وزن ناگهانی، تعریق زیاد، اضطراب، لرزش دست‌ها و افزایش اشتها نیز مواجه شوند.در صورتی که این علائم مشاهده شود، باید برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کرد.
5.افت قند خون
افت قند خون، به ویژه در افراد دیابتی یا کسانی که رژیم‌های غذایی ناپایدار دارند، می‌تواند یکی از علل تپش قلب باشد.وقتی سطح قند خون به‌صورت ناگهانی کاهش یابد، بدن با ترشح هورمون‌هایی مانند آدرنالین تلاش می‌کند تا این کمبود را جبران کند.این هورمون‌ها می‌توانند باعث افزایش ضربان قلب و ایجاد تپش قلب شوند.
افرادی که دچار افت قند خون می‌شوند، معمولاً علائم دیگری مانند ضعف، تعریق، سرگیجه، و احساس گرسنگی شدید را تجربه می‌کنند.مصرف یک وعده غذایی کوچک و غنی از قندهای طبیعی، مانند یک تکه میوه، می‌تواند به‌سرعت این علائم را کاهش دهد.
3 روش درمان ساده و خانگی
1.تنفس عمیق و آرام‌سازی
یکی از روش‌های ساده برای کاهش تپش قلب در حالت استراحت، تمرین تنفس عمیق است.این روش به‌ویژه در مواردی که تپش قلب ناشی از اضطراب یا استرس باشد، بسیار مؤثر است.وقتی فرد به‌طور عمیق نفس می‌کشد، سیستم عصبی پاراسمپاتیک فعال شده و بدن به حالت آرامش بازمی‌گردد.
برای انجام این تکنیک، فرد باید در یک مکان آرام بنشیند یا دراز بکشد و به‌آرامی هوا را از طریق بینی به داخل بکشد، سپس نفس را برای چند ثانیه نگه دارد و به‌آرامی از طریق دهان بیرون دهد.تکرار این تمرین برای چند دقیقه می‌تواند ضربان قلب را کاهش داده و بدن را به حالت آرامش بازگرداند.
2.مصرف دمنوش‌های گیاهی
برخی دمنوش‌های گیاهی مانند دمنوش گل گاوزبان، بابونه، یا نعناع می‌توانند به کاهش تپش قلب و اضطراب کمک کنند.این گیاهان دارای خواص آرام‌بخش هستند و مصرف آنها به‌ویژه در شب می‌تواند به بهبود کیفیت خواب و کاهش استرس کمک کند.علاوه بر این، برخی گیاهان مانند اسطوخودوس نیز می‌توانند به کاهش التهاب و تقویت سیستم عصبی کمک کنند.
مصرف منظم این دمنوش‌ها در برنامه روزانه می‌تواند به کنترل بهتر ضربان قلب کمک کند.با این حال، قبل از استفاده مداوم از هر گیاه دارویی، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
3.رژیم غذایی مناسب و کنترل کافئین
یکی از مهم‌ترین روش‌های خانگی برای کاهش تپش قلب، مدیریت رژیم غذایی است.همان‌طور که اشاره شد، مصرف زیاد کافئین و مواد محرک می‌تواند باعث افزایش ضربان قلب شود.بنابراین، کاهش مصرف قهوه، چای سیاه، نوشابه‌های گازدار، و نوشیدنی‌های انرژی‌زا می‌تواند به کاهش تپش قلب کمک کند.
همچنین، مصرف مواد غذایی غنی از منیزیم و پتاسیم مانند موز، آووکادو، و اسفناج می‌تواند به تنظیم بهتر ضربان قلب کمک کند.کمبود این مواد معدنی می‌تواند منجر به نامنظمی در ضربان قلب شود.
تپش قلب در حالت استراحت می‌تواند نگران‌کننده باشد، اما در بیشتر موارد، این وضعیت به دلایل ساده و قابل‌درمان مانند اضطراب، مصرف کافئین، یا کم‌خونی ایجاد می‌شود.با استفاده از روش‌های ساده و خانگی مانند تنفس عمیق، مصرف دمنوش‌های گیاهی، و مدیریت رژیم غذایی، می‌توان این حالت را به‌طور مؤثری کنترل کرد.با این حال، اگر تپش قلب به‌طور مداوم و شدید ادامه داشته باشد، باید حتماً به پزشک مراجعه کرد تا علت دقیق آن مشخص شده و درمان مناسب انجام شود.
یادتان باشد که برای مشکلات مرتبط با سلامت، همیشه مشاوره از یک پزشک متخصص لازم است تا بهترین روش درمان را برای شرایط خاص شما تعیین کند.
